W znienawidzonym mundurze. Losy Polaków przymusowo wcielonych do wojska niemieckiego w okresie II wojny światowej
Dlaczego wcielano
Wcielenia 1940-1945
Wcielenia w liczbach
Czy wcielano do Waffen-SS?
Polacy obywatele III Rzeszy
W Polskich Siłach Zbrojnych
Pozostałe artykuły

W znienawidzonym mundurze


Strona poświęcona jest losom setek tysięcy Polaków, którzy podczas II wojny światowej zostali zmuszeni do wstępowania w szeregi wojska niemieckiego - Wehrmachtu, tak do sił lądowych - Heer, lotnictwa - Luftwaffe, marynarki wojennej - Kriegsmarine, jak i innych oddziałów wojskowych i paramilitarnych.

Strona skupia się na osobach narodowości i obywatelstwa polskiego, które po wcieleniu do III Rzeszy ich ziem ojczystych - głównie Śląska, Wielkopolski i Pomorza - na skutek różnych czynników, zwłaszcza podpisania pod przymusem volkslisty, wbrew własnej woli znalazły się w niemieckim mundurze na frontach II wojny światowej, musiały walczyć i ginąć w imię niemieckich interesów wszędzie, gdzie toczyła się wojna: w Rosji i na froncie wschodnim, we Francji, Holandii, Belgii i Niemczech, we Włoszech, w Skandynawii, na Bałkanach, na Krecie, w Afryce Północnej i na morzach, jako załogi okrętów...




Pamięci braci Feliksa i Leona Szczukowskich,
żołnierzy Wehrmachtu i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie



Służba w Wehrmachcie dla wielu weteranów oraz ich rodzin wciąż jest tematem wstydliwym, postrzeganym jako coś, do czego nie należy wracać. Wobec tego na stronie przyjęto, aby publikować wyłącznie nazwiska osób, które same opisały bądź wcześniej przyznały się publicznie do służby w Wehrmachcie bądź wyraziły zgodę na opisanie ich losów (lub, w wypadku śmierci tych osób, za zgodą najbliższej rodziny). Dane pozostałych Polaków wcielonych do Wehrmachtu zapisywane są konsekwentnie jedynie jako imię i inicjał nazwiska (np. Jan K.).

Na stronie nie będą poruszane ani omawiane inne kwestie związane ze służbą osób polskiej narodowości lub obywatelstwa w oddziałach militarnych III Rzeszy, takie jak:

  • potwierdzone, choć stosunkowo nieliczne przypadki ochotniczej służby etnicznych Polaków w Wehrmachcie;
  • służba w wojsku niemieckim przedwojennych obywateli polskich narodowości niemieckiej, ukraińskiej, litewskiej (i innych), którzy dobrowolnie bądź pod przymusem zgodziły się na służbę wojskową w jednostkach niemieckich, zwłaszcza zaś w 14 Dywizji Grenadierów SS, złożonej w dużej mierze z Ukraińców polskiego obywatelstwa;
  • zakończone niepowodzeniem formowanie tzw. Góralskiego Ochotniczego Legionu SS (Goralische Freiwilligen SS Legion), do którego rekrutowano ochotników z tzw. goralenvolk (polscy górale);
  • istnienie 202 batalionu policji pomocniczej (202 Schutzmannschaftsbatallion), dowodzonego przez Niemców, a działającego na Wołyniu i złożonego z ok. 550 osób - w większości szeregowych tzw. policji granatowej z Generalnego Gubernatorstwa; batalion ten uznawany jest za jedyną złożoną z Polaków jednostkę wojskową podległą Niemcom w okresie II wojny światowej (wbrew niektórym doniesieniom nie będącą częścią Waffen-SS).

Sprawy te zasługują na oddzielne omówienie, nie są jednak w żaden sposób związane z głównym tematem niniejszej strony, jakim są przymusowe wcielenia obywateli polskich narodowości polskiej do wojska niemieckiego w latach II wojny światowej.

Jedynym zagadnieniem opisanym na stronie, a wykraczającym poza zasadniczy temat, jest służba w Wehrmachcie Polaków przedwojennych obywateli niemieckich (głównie ze Śląska Opolskiego), którzy także masowo podejmowali służbę w niemieckim wojsku; przed wojną w III Rzeszy często byli represjonowani i dyskryminowani za swoją polskość, a na wojnie musieli uczestniczyć w bratobójczych walkach, m.in. przeciw oddziałom Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz ludowego Wojska Polskiego na froncie wschodnim.


Biogramy wcielonych
Relacje i wspomnienia
Album fotografii
Archiwa - gdzie szukać?
Literatura tematu
Polecane linki
Podziękowania
Strona główna
Ostatnio dodane
Księga gości



W znienawidzonym mundurze. Losy Polaków przymusowo wcielonych do wojska niemieckiego w okresie II wojny światowej